Cookie Instellingen
sluiten

Het Arboretum "De Hangende Tuinen"

Een uniek landschap met bijzondere bomen

Arboretum “De Hangende Tuinen” bevindt zich op Landgoed Tenaxx. Een arboretum is een bomenverzameling (arbor = boom). Het arboretum is opgezet op geografische grondslag. Er staan bomen uit Eurazie, Noord-Amerika, het Zuidelijk halfrond, Himalaya, China en Japan. Naast de oorspronkelijke soorten staan er treurvarianten van die soort.

Bomen en dino’s, zijn op het eerste gezicht geen voor de hand liggende combinatie. Maar, veel van de boomsoorten die te vinden zijn op Landgoed Tenaxx stammen uit het Jura en het Krijt, het tijdperk van de dinosauriërs. Bomen en dino’s zijn samen geëvolueerd. Plantenetende dino’s leefden van de bomen, en de bomen hebben zich tegen hun vraat weten te verweren door stekels en dikke basten. Anderzijds hebben dino’s bijgedragen aan de voortplanting van bomen, bijvoorbeeld door hun zaden te verspreiden.


"De Hangende Tuinen"

De grootste verzameling treurbomen

Het arboretum “De Hangende Tuinen” heeft ongeveer 4.000 bomen, verdeeld over 1000 soorten en varianten.

De bomen zijn geordend naar geografische herkomst: China, Japan, Noord Amerika, Eurazië, Himalaya en Zuidelijk Halfrond.

In eerste instantie zijn oorspronkelijke soorten aangeplant. Later zijn treurvormen toegevoegd.

"Vorige"-icoon"Volgende"-icoon
grootste verzameling

Treurbomen

Het arboretum is gespecialiseerd in treurbomen. Treurvormen komen van nature voor. Een voorbeeld is de treurwilg en de Japanse jeneverbes. Maar de treurende eigenschappen zitten in de meeste gevallen niet in de genen. Het zaad van een treurvorm geeft daarom meestal geen nieuwe treurvormen. Maar als je het zaad van een natuurlijke soort laat uitgroeien, ontstaat er in één op de duizend gevallen een treurvorm. De mens gaat die enten of stekken, en zo ontstaan er jaarlijks nieuwe treurvormen. Op de hele wereld zijn zo’n 1100 treurvarianten bekend, de Hangende Tuinen heeft er meer dan 500. Jaarlijks ontstaan er nieuwe treurvormen. Het streven is om zoveel mogelijk treursoorten te verzamelen.  

De combinatie van oorspronkelijke boomsoorten en bijbehorende treurvormen met hun bizarre vormen, geven een beeld van de variatie en speelsheid van de natuur. Variatie is de basis van de evolutietheorie van Darwin.

Samenwerking

Het arboretum van Landgoed Tenaxx werkt samen met het befaamde Kew Gardens (Royal Botanic Gardens, Kew) en met experts uit Nederland, zoals Henk van Kempen uit Son en Breugel, die in de hele wereld griffels van treurbomen verzamelt en ent. De collectie wordt nauwgezet gemonitord.

Levende fossielen

Een aantal van de bomen die te vinden zijn op Landgoed Tenaxx zijn levende fossielen. Zij lijken nog precies op de gevonden fossielen uit Jura en Krijt. Een aantal kenmerkende voorbeelden van deze levende fossielen die op Landgoed Tenaxx te vinden zijn worden hierna genoemd.  

Ginkgo BilobaMetasequoia GlyptostroboidesAraucaria AraucunaTaxodium Disticum en AscendensSequoiadendron GiganteumSequoia Sempervirens

De Ginkgo biloba, oftewel de Japanse notenboom, is het oudste levende fossiel! Hij bestaat al meer dan 200 miljoen jaar! Hij is zelfs ouder dan de eerste dinosauriërs. Ooit wijdverspreid over het noordelijk halfrond, is de ginkgo nu alleen nog in het westen van China in het wild te vinden.

  • De ginkgo is China’s nationale boom. Hij is heilig voor boeddhisten
  • Het is geen naaldboom en geen loofboom; hij is de enige in zijn soort.
  • De ginkgo heeft unieke, waaierachtige bladeren die in de herfst prachtig goudgeel kleuren.
  • Hij is sterk en bestand tegen vervuiling, waardoor hij vaak in steden wordt geplant.
  • Ginkgo’s kunnen meer dan 1.000 jaar oud worden – sommige in China zijn zelfs ouder dan 3.000 jaar!
  • De ginkgo overleefde niet alleen de meteorietinslag waarbij alle op het land levende dinosauriërs uitstierven, maar letterlijk ook een atoombom: een exemplaar op slechts 1 km van de ontploffing in Hiroshima leeft nog steeds!

De Metasequoia glyptostroboides, ook wel de Chinese watercipres, is een echte oerboom! Dit levende fossiel groeide al in het Jura en Krijt, toen dinosauriërs nog over de aarde stampten. Hoewel hij lange tijd als uitgestorven werd beschouwd, werd hij in 1941 in een afgelegen vallei in China herontdekt – een echte botanische sensatie!

  • In tegenstelling tot de andere sequoia’s verliest de metasequoia zijn naalden in de winter, net als de lariks en de taxodium. In de herfst kleuren zijn naalden prachtig oranje-rood.
  • Hij groeit razendsnel – soms wel een meter per jaar!
  • De boom werd na zijn herontdekking wereldwijd verspreid door botanici en siert nu veel parken en tuinen. Zo helpt de mens mee aan zijn voortbestaan!
  • Zijn diepgegroefde stam is heel bijzonder.
  • De Chinese metasequoia is niet verwant aan de Californische sequoia’s.

De Araucaria araucana, beter bekend als de apenboom, is een echte overlever! Deze boom groeide al in de tijd van de dinosauriërs. Zijn kronkelende takken en schubachtige bladeren gaven hem later de bijnaam "apenboom", omdat zijn bijzondere vorm doet denken aan een klimmende aap.

  • De Araucaria is een levend fossiel, omdat hij al zo’n 200 miljoen jaar bestaat en uiterlijk nauwelijks is veranderd.
  • Zijn stekelige bladeren zijn volgens de Fibonacci-reeks gerangschikt, waardoor ze maximaal zonlicht kunnen opvangen.
  • Zijn takken zitten vol scherpe, driehoekige naalden – een natuurlijke beveiliging tegen planteneters!
  • Hij kan meer dan 1.000 jaar oud worden en trotseert extreme kou én hitte.
  • In het tijdperk van de dinosauriërs kwam de araucaria wereldwijd voor.
  • De boom komt nu nog alleen van nature voor in Chili en Argentinië, waar hij heilig is voor de Mapuche-indianen.

De moerascipres (Taxodium distichum) is een oeroude boom die al sinds het Krijt (meer dan 100 miljoen jaar geleden!) op aarde groeit. Hij is perfect aangepast aan moerassige gebieden en heeft een bijzonder trucje om te overleven: zijn "ademwortels", oftewel pneumatoforen, die als knobbels uit de grond steken om zuurstof op te nemen. Ook de nauw verwante Taxodium ascendens heeft deze luchtwortels.

  • De moerascipres kan duizenden jaren oud worden – de oudste bekende exemplaren zijn meer dan 2.600 jaar!
  • Hij groeit in moerassen en rivierdelta’s en kan zelfs overstromingen overleven.
  • In de herfst krijgt hij een prachtige roodbruine kleur, waarna hij – net als de metasequoia en de lariks - zijn naalden verliest.
  • De beroemde "spookachtige" bomen in de moerassen van Louisiana en Florida zijn vaak moerascipressen.
  • Zijn hout is extreem duurzaam en rotbestendig, waardoor oude stammen nog eeuwenlang bewaard kunnen blijven.
  • Met zijn bijzondere wortels en oeroude geschiedenis is de moerascipres een boom met karakter!
  • Landgoed Tenaxx heeft een prachtige verzameling treurvormen van de Taxodium.

De mammoetboom (Sequoiadendron giganteum) is de grootste boom ter wereld en een ware overlever! De sequoia kwam in het Krijt, de tijd waarin de T-rex leefde, voor in het hele noordelijke halfrond, maar nu van nature alleen nog in Californië.

  • De mammoetboom is een reus: de hoogste exemplaren worden meer dan 90 meter hoog en hebben een stamomtrek van ruim 30 meter!
  • Hij kan meer dan 3.000 jaar oud worden en blijft zelfs na duizenden jaren groeien.
  • Zijn bast kan wel 75 cm dik zijn en beschermt hem tegen insecten, ziektes en vuur.
  • Hij overleeft bosbranden beter dan zijn concurrenten! Niet alleen door zijn dikke bast, maar ook omdat de meeste zaden pas vrij komen als de kegels uitdrogen door de hitte van vuur
  • In Californië staat de beroemde "General Sherman Tree", de grootste boom ter wereld qua volume!
  • Landgoed Tenaxx beschikt over een indrukwekkende oprit met mammoetbomen en daarnaast over een mammoetbomenbos met een prachtig uitzicht over de vijvel.

De voorouders van de kustsequoia (Coast Redwood) groeiden al in de tijd van de dinosauriërs tijdens het Krijt (meer dan 100 miljoen jaar geleden).

  • De kustsequoia is de hoogste boom ter wereld: de hoogste bekende boom, Hyperion, is maar liefst 115,92 meter hoog!
  • Hij kan meer dan 2.200 jaar oud worden en blijft zijn hele leven door groeien.
  • Zijn hout bevat veel tannines, wat hem bijna immuun maakt voor insecten, schimmels en rotting.
  • Dankzij zijn dikke bast is hij extreem brandbestendig – bosbranden helpen zelfs bij de verspreiding van zijn zaden! 🔥
  • In het dinosauriër-tijdperk groeiden zijn voorouders over heel het noordelijk halfrond, nu zijn ze beperkt tot een smalle strook langs de kust van Californië.

Volledig overzicht van de bomen in het arboretum

Download hier onze inventarisatielijst van het arboretum

Download overzicht (.pdf)

Het boek "De Hangende Tuinen van Landgoed Tenaxx"

In het boekje De Hangende Tuinen van Landgoed Tenaxx vertelt Oudemans over de filosofische betekenis van Landgoed Tenaxx: over de verhouding mens en natuur, de evolutionaire relatie tussen bomen en dinosauriërs, en de betekenis van bomen in het licht van darwinisme en thermodynamica. De Hangende Tuinen van Landgoed Tenaxx is te verkrijgen in de winkel van Landgoed Tenaxx en via boekwinkeltjes

Koop het boek